Thời tiết tác động đến gan?
Thưa TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng, mùa nào trong năm dễ bị nóng gan nhất? Liệu có phải thời tiết nắng nóng như hiện nay là một yếu tố tác động làm nóng gan không ạ? Vì sao?
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng trả lời: Đến mùa nóng, hiệu quả làm việc của cơ thể chúng ta giảm đi. Một trong những yếu tố ảnh hưởng cơ thể là môi trường. Với thời tiết nóng, độ ẩm chênh lệch ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung và lá gan nói riêng. Nóng nực cũng làm hệ miễn dịch giảm đi khiến cơ thể mất nhiều nước.
Do vậy, những hoạt động, phản ứng của cơ thể cũng giảm đi khiến chúng ta ăn không ngon, ngủ không ngon, hoạt động không hiệu quả, và vì thế các cơ quan trong cơ thể cùng “lên tiếng”, đòi hỏi sự bảo vệ. Chính vì thế, mọi người lắp máy lạnh, ăn thực phẩm mát, uống nước mát giúp cơ thể giải nhiệt. nhưng giải nhiệt như thế nào mới đúng cách và hiệu quả? Đó là lý do trong chương trình này.
Uống bia rượu giải khát dẫn đến nhưng hệ lụy gì?
Mùa hè nóng bức, nhiều người thường uống nha đam, bí đao, râu ngô, nhân trần, mía lau hoặc uống nhiều nước đá để giải nhiệt. Thậm chí có người còn nói vui mà làm thiệt, trời nắng thế này làm ly bia để giải khát. Xin hỏi bác sĩ, việc dùng bia rượu giải khát dẫn đến nhưng hệ lụy gì? Việc bổ sung quá nhiều đồ mát một lúc có gây tác dụng ngược lên gan không ạ?
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng trả lời: Trời nắng nóng khiến cơ thể mất nước, do đó việc bổ sung nước là cần thiết, nhưng phải bổ sung nước gì?
Bia là một loại nước, nhưng có phải giúp giải khát và bổ sung lượng nước đã mất là vấn đề phải xem lại. Khi uống bia ướp lạnh hay với nước đá, cơ thể chúng ta sẽ có sự xáo trộn nhiệt độ. Thân nhiệt bạn đang ở trạng thái nóng, khi uống nước lạnh sẽ gây ảnh hưởng cơ thể.
Thêm nữa, bia có tính lợi tiểu, do đó sẽ khiến cơ thể mất nước và đi tiểu nhiều. Uống bia giải khát không đồng nghĩa là không có chất độc. Bia gây độc cho gan và các cơ quan khác trong cơ thể, khi uống bia đã đưa vào cơ thể một lượng cồn làm quá tải hoạt động và tổn thương gan, có thể là tổn thương cấp tính do rượu bia hoặc tổn thương dần dần về lâu dài dẫn đến viêm gan mạn do rượu, xơ gan, ung thư gan sau này.
Nước râu ngô được nhiều người ưa chuộng trong những ngày nóng. Ảnh: Internet
Với các loại nước mát cũng cung cấp nước. Tuy nhiên, bên cạnh đó, một số nước mát có tính lợi tiểu như râu bắp, khi uống vào lại mất nước ra, vừa mất nước vừa không được bù nước. Hơn nữa, những loại nước mát này có lượng đường khá cao, chính điều này sẽ không tốt cho sức khỏe, đặc biệt những người có bệnh lý chuyển hóa, đái tháo đường, béo phì…
Và cũng như bia, nếu uống lạnh hoặc với nước đá sẽ làm xáo trộn nhiệt độ, ảnh hưởng các cơ quan trong cơ thể. Như vậy, vẫn có thể uống được nước mát, nhưng không thể thay thế nước để giải nhiệt mùa nóng.
Thải độc cho gan do rượu bia, thực phẩm, thuốc tây
Những người uống rượu bia, ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, thức khuya, thường xuyên bị stress hay dùng nhiều loại thuốc tây thì nên làm gì để thải độc cho gan? Nhất là trong thời tiết hiện nay, làm sao để bớt bứt rứt trong người?
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng trả lời: Nếu sử dụng thực phẩm cay nóng, bia rượu hoặc chất kích thích, nhất là trong mùa nóng, tất cả những tác hại này đều ảnh hưởng cơ thể.
Ví dụ, nếu uống nhiều bia rượu để giải khát trong mùa nóng sẽ tích tụ nhiều chất độc trong cơ thể. Hoặc ăn các thực phẩm chứa nhiều chất béo, đường sẽ gây hội chứng chuyển hóa và ảnh hưởng mạch máu, tin mạch, đặc biệt sẽ làm gan nhiễm mỡ, viêm gan nhiễm mỡ, xơ hóa gan, thậm chí ung thư gan.
Thuốc là một trong những tác nhân khiến gan suy yếu. Ảnh: Internet
Việc dùng thuốc tây điều trị bệnh nền bắt buộc phải sử dụng theo chỉ định của bác sĩ. Bất kể các loại thuốc gì cũng có những tác dụng không mong muốn. Bên cạnh chỉ định những thuốc điều trị chính, bác sĩ sẽ kê thêm những thuốc khác hòa giải những tác dụng phụ không mong muốn đó. Như vậy, ở những người đã có bệnh lý nền, vì đã uống một lượng thuốc vào cơ thể, thì cần cố gắng lưu ý không dùng các sản phẩm có hại cho gan.
Ví dụ những người béo phì, gan nhiễm mỡ, bác sĩ đã cho thuốc điều trị thì dĩ nhiên không nên uống rượu bia, tại vì uống rượu bia không những làm gan nhiễm mỡ nhiều hơn, mà còn gây viêm gan, xơ gan do rượu bia, đồng thời gan còn chịu tác động bên ngoài, các yếu tố ngoại lai như môi trường, thời tiết… làm gan suy yếu nhanh.
Rượu bia gây hại cho gan như thế nào?
Việt Nam là một trong những quốc gia tiêu thị rượu bia khá cao. Và chúng ta đều biết rằng rượu bia không tốt cho sức khỏe. Bác sĩ có thể giải thích rõ hơn tác hại của rượu bia đối với lá gan và sức khỏe là như thế nào?
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng trả lời: Như tôi đã trình bày, bia uống vào rất đã khát, đặc biệt là trong mùa nóng, tuy nhiên về mặt không có lợi như đã phân tích từ trước. Và đôi khi, những dịp lễ tết hay họp mặt, uống chút bia làm cho không khí vui vẻ hơn. Đó là lợi ích của rượu bia - nhưng rất nhỏ. Điều lớn nhất là rượu bia gây hại cho con người. Thứ nhất là gây hại cấp tính, nghĩa là gây hại liền, thứ hai là gây hại từ từ và kéo dài, chúng ta không hay biết.
Uống bia giúp giải khát nhưng đồng thời làm tổn thương lá gan. Ảnh: Internet
Về cấp tính, khi uống rượu bia vào sẽ tạo ngưỡng quá mức đối với cơ thể. Chúng ta thấy khi uống rượu bia gây những ảnh hưởng về mặt cá nhân, “rượu vào lời ra” là vì vậy, thậm chí những trận ẩu đả phần lớn do rượu bia gây ra. Hơn nữa, uống rượu bia sẽ gây tình trạng loạn thần hoặc viêm gan cấp do rượu bia. Thực tế trong lâm sàng tôi đã gặp một số tình trạng viêm gan cấp do rượu bia, trong trường hợp nặng bệnh nhân có thể tử vong nếu không có biện pháp xử lý kịp thời.
Về lâu dài, khi uống rượu bia, cơ thể sẽ cố gắng đào thải, và gan là cơ quan đào thải mạnh nhất và nhiều nhất. Do đó, khi gan hoạt động như vậy, lúc đầu nó sẽ cố gắng hoàn thành nhiệm vụ, nhưng lâu dần sẽ đuối dần, đến lúc không thể cố nữa thì dẫn đến tổn thương gan. Qua thời gian, do rượu bia, gan sẽ bị nhiễm mỡ, viêm gan nhiễm mỡ, xơ hóa gan, xơ gan và ung thư gan.
Ngoài ra rượu bia còn ảnh hưởng rất nhiều đến các cơ quan khác trong cơ thể. Cụ thể là thần kinh, tim mạch, đường tiêu hóa, dạ dày, đại tràng, thận…
Giải nhiệt cho gan và cơ thể
Lưu ý gì khi giải nhiệt cho gan trong thời tiết nóng bức khó chịu thưa bác sĩ?
TS.BS Lê Thị Tuyết Phượng trả lời: Mùa nắng nóng đối diện với những tác nhân không tốt cho sức khỏe. nhiệt độ môi trường thay đổi, hoạt động cơ thể cũng phải thay đổi để phù hợp, làm cơ thể dễ nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường. Do đó, trong mùa nắng, cần có chế độ làm việc và dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý.
Đới với chế độ làm việc, nếu như không có việc ra đường thì hạn chế bởi điều này có thể gây ảnh hưởng cơ thể. Nếu bắt buộc phải làm việc trong thời tiết nắng nóng, cần có những biện pháp bảo hộ lao động để hạn chế các tác hại, như khi ra đường nên đội nón, đeo khẩu trang, áo dài tay, găng tay để hạn chế tiếp xúc với nắng nóng. Nếu làm việc trong môi trường máy lạnh, những người có cơ địa dị ứng hay thường xuyên thay đổi môi trường cũng nên lưu ý.
Ăn thực phẩm lành mạnh, đặc biệt là rau củ giúp cơ thể khỏe khoắn. Ảnh: Internet
Đối với giải nhiệt cho cơ thể, sự mất nước và phản ứng của cơ thể chậm lại, cho nên phải bù nước và uống đủ nước cho cơ thể, dĩ nhiên tốt nhất là nước lọc bình thường. Thứ hai chúng ta phải “lắng nghe cơ thể”. Nếu mệt, chóng mặt, nhức đầu phải kiểm tra dấu hiệu sinh tồn như huyết áp chẳng hạn.
Thứ ba, giải nhiệt đơn thuần là bảo vệ cho nó đừng hoạt động quá sức; có thời gian biểu làm việc và nghỉ ngơi hợp lý; tăng cường sức đề kháng bằng thực phẩm lành mạnh, bổ sung đầy đủ các chất đạm, đường, mỡ, vitamin, khoáng chất, đặc biệt rau xanh và trái cây tươi.
Chương trình
được phối hợp thực hiện bởi
Bệnh viện Nhân dân 115 và Cổng
thông tin Tư vấn Sức khỏe AloBacsi.com
