Logo Bệnh viện Nhân dân 115
09/11/2020 15:30

Cường giáp là gì, có nguy hiểm không?

Cường giáp là tình trạng tuyến giáp tăng hoạt động, sản xuất nhiều hormone giáp và tăng nồng độ hormone giáp trong máu. Nếu cường giáp không được phát hiện, điều trị và kiểm soát tốt sẽ có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.

Tuyến giáp là tuyến nội tiết quan trọng, nằm phía trước cổ, ngay dưới thanh quản và trên xương ức. Hormone tuyến giáp đóng vai trò chính trong chuyển hóa, tăng trưởng và phát triển cơ thể. Cường giáp là tình trạng tuyến giáp tăng hoạt động, sản xuất nhiều hormone giáp và tăng nồng độ hormone giáp trong máu. Do đó, người bệnh cường giáp có tình trạng tăng chuyển hóa của cơ thể và biểu hiện triệu chứng lâm sàng.

Có nhiều nguyên nhân gây cường giáp, thường gặp nhất là bệnh Basedow. Bệnh Basedow thường gặp ở phụ nữ độ tuổi từ 20 đến 40, nhưng cũng có thể xuất hiện ở nam và bất kì độ tuổi nào. Triệu chứng của bệnh Basedow bao gồm: triệu chứng cường giáp, bướu giáp to lan tỏa, bệnh lý mắt do bệnh Basedow và phù niêm trước xương chày.

Ngoài ra, bướu giáp đơn nhân, đa nhân hóa độc và một số thuốc như amiodarone là những nguyên nhân khác gây cường giáp.

Triệu chứng lâm sàng cường giáp bao gồm: mệt mỏi, lo lắng, kích thích, khó ngủ, yếu cơ (thường yếu cánh tay và đùi gây ra khó mang vác nặng hoặc leo cầu thang hoặc đứng dậy từ ghế), run tay, đổ nhiều mồ hôi, hồi hộp đánh trống ngực, sụt kí mặc dù ăn uống bình thường hoặc ăn ngon miệng, đi tiêu thường xuyên.


Triệu chứng lâm sàng của cường giáp



Cường giáp được chẩn đoán bằng xét nghiệm chức năng tuyến giáp gồm TSH và hormone giáp, trong đó TSH giảm và hormone giáp tăng. Ngoài ra, xạ hình tuyến giáp và xét nghiệm máu cũng được sử dụng để xác định nguyên nhân gây cường giáp.

Ba phương pháp chính điều trị cường giáp là:

- Thuốc kháng giáp tổng hợp: giúp ức chế sản xuất hormone giáp.

- Iod phóng xạ: phá hủy tế bào tuyến giáp, giảm khả năng sản xuất hormone giáp.

- Phẫu thuật tuyến giáp: cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ tuyến giáp.


Mỗi phương giáp đều có ưu điểm và khuyết điểm. Do đó, người bệnh cường giáp cần được khám bởi bác sĩ chuyên khoa nội tiết để thảo luận phương pháp điều trị tối ưu nhất.

Chế độ ăn của người bệnh cường giáp nên hạn chế những thực phẩm chứa nhiều iod như: rong biển, hải sản, thực phẩm bổ sung iod hoặc thức ăn có phẩm màu màu đỏ…

Nếu cường giáp không được phát hiện, điều trị và kiểm soát tốt sẽ dẫn đến nhiều biến chứng, bao gồm:

- Tim mạch: rối loạn nhịp tim (rung nhĩ, tăng nguy cơ đột quỵ), suy tim sung huyết.

- Loãng xương: xương yếu và dễ gãy.

- Bất thường mắt: bệnh Basedow sẽ gây lồi mắt, mắt sưng và đỏ, nhạy cảm ánh sáng, nhìn mờ, nhìn đôi và nặng nề nhất là mù.

- Bão giáp: là biến chứng hiếm gặp nhưng có thể gây tử vong. Bão giáp thường xảy ra trên người bệnh cường giáp không điều trị hoặc điều trị chưa ổn định và có yếu tố thúc đẩy như phẫu thuật, nhiễm trùng, chấn thương...

Vì vậy, người bệnh cường giáp cần tuân thủ điều trị và tái khám định kì tại chuyên khoa nội tiết để kiểm soát tốt chức năng tuyến giáp và tránh những biến chứng.


TÀI LIỆU THAM KHẢO

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hyperthyroidism/symptoms-causes/syc-20373659

https://www.nhs.uk/conditions/overactive-thyroid-hyperthyroidism/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279388/#:~:text=The%20thyroid%20gland%20is%20a,thyroid%20hormones%20into%20the%20bloodstream.

https://www.uptodate.com/contents/hyperthyroidism-overactive-thyroid-beyond-the-basics

"2016 American Thyroid Association Guidelines for Diagnosis and Management of Hyperthyroidism and Other Causes of Thyrotoxicosis". Thyroid,  26  (10)


BS Nguyễn Thị Kiều Nga

- Khoa Nội tiết, Bệnh viện Nhân dân 115



TỔNG ĐÀI ĐẶT LỊCH KHÁM BỆNH

028 1080