...
1. Xin BS cho biết, xạ trị là gì, xạ trị tiêu diệt tế bào ung thư theo cơ chế nào ạ?
Xạ trị là một trong những cách điều trị quy ước trong điều trị ung thư, xạ trị dùng nguồn phát ra tia bức xạ, chính tia bức xạ tác động lên tế bào bằng cách tách ion điện tử hay còn gọi là hiện tượng ion hóa tế bào, từ đó tiêu diệt tế bào.
2. Điều trị ung thư ngày nay thường áp dụng đa mô thức. Vậy, xạ trị đóng vai trò như thế nào khi kết hợp cùng các phương pháp khác, thưa BS? Khi nào thì bệnh nhân có chỉ định xạ trị ạ?
3. Xạ trị được chia làm mấy loại, chúng khác nhau như thế nào ạ?
4. BS có thể mô tả quy trình một buổi xạ trị tại Bệnh viện Nhân dân 115 được không ạ?
5. BS vừa nhắc đến chụp CT mô phỏng, nhờ BS nói thêm về phương pháp này ạ, CT mô phỏng khác thế nào với chụp CT để tầm soát bệnh?
CT mô phỏng và CT tầm soát đều là CT scan nhưng khác nhau về số lát cắt, mức độ hấp thu. Trong CT mô phỏng thường là 2 lát cắt còn CT tầm soát, chẩn đoán là 15, 16, 32, 36 lát cắt thì mức độ hấp thu sẽ cao hơn. CT tầm soát sẽ chẩn đoán tốt hơn CT mô phỏng.
6. Thường một lần xạ trị sẽ mất thời gian bao lâu ạ? Có trường hợp bệnh nhân không sắp xếp được, lỡ hẹn 1 buổi xạ trị thì ảnh hưởng thế nào đến việc điều trị, thưa BS?
7. Tia xạ rất độc hại nên nhiều bệnh nhân ung thư băn khoăn là sau xạ trị, bao lâu thì hết tia xạ trong người? Người thân trong gia đình chăm sóc có bị nhiễm tia xạ không, nếu cần thì cách ly trong bao lâu? Nhờ BS giải đáp ạ?
8. Cũng có bạn đọc thắc mắc rằng: xạ trị là tập trung tia xạ vào một điểm, cụ thể là khối u, vậy các bộ phận trên đường tia xạ đi qua có bị ảnh hưởng gì không, thưa BS?
Tùy theo vị trí xạ mà có những tác dụng phụ đi kèm; như xạ vùng đầu mặt cổ tác dụng phụ hay gặp: loét niêm mạc miệng, khô miệng, đau họng, rụng tóc, da khô, loét da, buồn nôn, nuốt đau nuốt khó thậm chí xạ vùng đầu cổ bệnh nhân không ăn uống được phải đặt sonde dạ dày nuôi ăn hay mở dạ dày… Xạ trị vùng bụng thì hay rối loạn về tiêu tiểu, có thể tiêu chảy, tiểu buốt tiểu gắt… Do đó, khi xạ trị, các bác sĩ sẽ giải thích kỹ cho bệnh nhân, hướng dẫn bệnh nhân chăm sóc răng miệng, chế độ dinh dưỡng, chăm sóc và dự phòng các tác dụng phụ của xạ trị.
9. Về lâu dài thì xạ trị có thể để lại những tác dụng phụ hay di chứng nào ạ? Nhờ BS hướng dẫn cách khắc phục?
Phần lớn khi xạ trị đều để lại di chứng, đối với trẻ em thì ảnh hưởng lên cơ, lên xương, có thể dẫn đến việc chậm phát triển. Những cơ quan sinh dục rất nhạy với tia, những vùng như tuyến yên, thần kinh thị, tuyến giáp cúng rất dễ ảnh hưởng. Do đó, khi điều trị xạ trị, BS cần cân nhắc liều lượng để đáp ứng vừa phải, ít ảnh hưởng mô lành mà vẫn diệt được khối u.
10. Theo BS, bệnh nhân (nam và nữ) chưa sinh con có nên điều trị xạ trị hay không?
Đối với phụ nữ trẻ hoặc nam chưa có gia đình, hiện nay trên thế giới áp dụng biện pháp là bệnh nhân sẽ lấy tinh trùng và trứng đem gửi ngân hàng mô.Sau khi kết thúc điều trị, khi có nhu cầu sinh con, bệnh nhân sẽ nhận lại trứng và tinh trùng đã gửi để sử dụng. Đó là biện pháp tốt nhất hiện nay.
Ảnh: Viết Hưởng
Cổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn