U thận gồm u ác thận và u lành thận. U ác thận (ung thư thận) chiếm
2% ung thư ở người trưởng thành, và là loại ung thư gây chết nhiều nhất
trong số các ung thư đường tiết niệu. U lành thận (Renal oncocytoma,
Cystic nephroma, Angiomyolipoma: u cơ mỡ mạch, Metanephric adenoma,
Renal medullary fibroma).
U cơ mỡ mạch được
Fischer phát hiện năm 1911 và được Morgan (1951) đặt tên cho đến hiện
nay. Có 2 thể u cơ mỡ mạch: thể u cơ mỡ mạch tồn tại với xơ củ thường
xảy ra ở 2 thận, thể thứ hai không kèm theo xơ củ thường chỉ xảy ra ở 1
thận, ít có triệu chứng, gặp ở nữ nhiều hơn nam. Khi u phát triển to có
thể lan vào mô quanh thận, xoang thận và các hạch bạch huyết.
Chẩn
đoán dựa vào lâm sàng: đau bụng, u to, tiểu máu, thiếu máu, tăng huyết
áp, có thể suy thận, nhiễm khuẩn niệu. Siêu âm thấy hình ảnh mô mỡ với
cường độ âm vang cao. Chụp CT-Scan thấy tỉ trọng âm của mỡ từ - 20 đến -
80 đơn vị Hounsfield.
Việc điều trị khi u
nhỏ hơn 4 cm chỉ cần theo dõi định kỳ, còn u trên 4 cm và có triệu
chứng thì có chỉ định mổ cắt u hay làm tắc mạch. Những trường hợp u quá
lớn, chảy máu nặng cần can thiệp ngoại khoa kịp thời, có thể cắt bỏ
thận.
Tại Bệnh viện Nhân Dân 115, chúng tôi vừa
thực hiện thành công 1 trường hợp u thận có trọng lượng 3,5 kg với sự
hỗ trợ của DSA làm thuyên tắc mạch thận trước khi thực hiện phẫu thuật
như thông lệ.
Bệnh nhân: L.T.P, nữ, sinh năm
1965, cư trú tại Đồng Nai, vào viện ngày 2/1/2019. Chẩn đoán trước mổ: U
thận trái kích thước lớn, xuất huyết trong u.
Bệnh
nhân được làm thuyên tắc động mạch thận nơi có u trước mổ 2 tuần, xuất
viện 8/01/2019. Sau đó chúng tôi thực hiện mổ cắt bỏ thận trái rộng bên
có u.
Bệnh nhân nhập viện lần 2 ngày 14/1/2019 và được tiến hành mổ lấy u.
Chẩn
đoán sau mổ: U cơ mỡ mạch thận trái với kích thước rất lớn, phần thận
lành gần như không còn đáng kể trên hình ảnh chụp cắt lớp vi tính.
Hình ảnh u thận sau khi lấy ra khỏi cơ thể bệnh nhânTrong
mổ diễn tiến thuận lợi, không mất máu đáng kể vì đã được làm tắc mạch.
Khối u thận sau khi lấy ra cân được 3,5 kg. Phần thận lành còn lại không
đáng kể. Bệnh nhân hết đau 3 ngày sau mổ, cắt chỉ ngày thứ 7 và xuất
viện ngày 1/2/2019.
Đây là trường hợp đầu
tiên chúng tôi thực hiện tắc mạch trước khi mổ lấy u thận tại Bệnh viện
Nhân Dân 115. Kỹ thuật này giúp cho đỡ chảy máu nếu mổ ngay thì đầu.
Việc
thực hiện tắc mạch trước khi cắt u thận mang lại nhiều lợi điểm như:
giảm chảy máu u, giảm kích thước u, nâng tổng trạng người bệnh trước mổ
lấy u, tạo thuận lợi cho phẫu thuật viên tiến hành bóc tách u ra khỏi mô
xung quanh.
Tại Bệnh viện Nhân Dân 115,
chúng tôi phối hợp thành công nhiều trường hợp với khoa Chẩn đoán hình
ảnh để làm tắc mạch như: chảy máu do chấn thương thận điều trị nội khoa
không hiệu quả, cầm máu do u bàng quang thất bại với cầm máu qua nội
soi… mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân.
Tiến sĩ Bác sĩ Trương Hoàng Minh
Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân Dân 115
Trưởng khoa Ngoại niệu - ghép thận, Bệnh viện Nhân Dân 115
