Vừa qua khoa Hồi sức tim mạch Bệnh viện Nhân dân 115 đã chẩn đoán nhanh và cứu sống một bệnh nhân nữ, 60 tuổi bị thuyên tắc phổi nguy cơ cao, có huyết khối tĩnh mạch sâu do giảm protein C có tính chất gia đình bằng thuốc tiêu sợi huyết.
Trước khi nhập viện 1 tuần, bà N.N.T (60 tuổi) đến khám bệnh tại
một phòng khám đa khoa, ghi nhận có triệu chứng đau ngực bên mạn sườn
phải, khó thở và ho mới khởi phát được 4 ngày. Bệnh nhân được thực hiện
một số xét nghiệm tổng quát, kết luận có tăng huyết áp, mỡ máu cao, các
xét nghiệm khác không gì đặc biệt.
Bà T. dùng thuốc theo toa đều đặn nhưng triệu chứng vẫn còn âm ỉ.
4
giờ sáng ngày nhập viện, sau khi đi vệ sinh, bà T. cảm thấy mệt, xây
xẩm, đứng không vững nên nhập viện một bệnh viện đa khoa tại địa phương,
trong tình trạng huyết áp = 00 mmHg. Bệnh nhân được dùng thuốc vận mạch
và chuyển khẩn cấp đến Bệnh viện Nhân Dân 115, nhập khoa Hồi sức tim
mạch điều trị.
Các bác sĩ khoa Hồi sức tim mạch
ghi nhận bệnh nhân gọi hỏi biết, rất đừ, thở mệt, mạch rất nhẹ, huyết
áp = 00 mmHg (đang dùng vận mạch Noradrenaline liều tương đối cao). Bệnh
nhân không có tiền căn bệnh nội khoa, không sử dụng thuốc gì đặc biệt
trước đó, không tiền sử dùng thuốc ngừa thai.
Một số cận lâm sàng nổi bật:
- Ghi nhận siêu âm tim có bất thường thất phải.
- Điện tâm đồ: nhịp nhanh xoang.
- Xquang phổi: ghi nhận có một tổn thương phổi mới (dấu hình nêm/ nhồi máu phổi).
Bác
sĩ lập luận khả năng là một trường hợp thuyên tắc phổi nguy cơ cao, hội
chẩn với lãnh đạo khoa cho bệnh nhân chụp tối khẩn CT scan ngực. Kết
quả CT scan ngực: thuyên tắc nhiều nhánh động mạch phổi.
Lập tức bệnh nhân được sử dụng Heparin không phân đoạn và dùng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch/ 2 giờ.
Thời
gian từ lúc nhập khoa, chụp CT scan và khởi động tiêu sợi huyết không
quá 25 phút. Trong quá trình tiêu sợi huyết, tình trạng bệnh nhân ổn.
Bệnh nhân sau khi tiêu sợi huyết có huyết áp trở lại, không còn dùng vận mạch, ăn uống bình thường.
Sau
đó, các bác sĩ tầm soát nguyên nhân thuyên tắc phổi của bệnh nhân, ghi
nhận bệnh nhân có huyết khối tĩnh mạch sâu, giảm protein C trong máu
nặng (19%), các xét nghiệm khác kể cả ung thư đều âm tính.
Bác
sĩ khuyên toàn bộ người nhà (bao gồm 2 người con gái và 1 người con
trai) đi kiểm tra protein C, kết quả người con gái lớn bị giảm protein C
trung bình, 2 người còn lại protein C ở ngưỡng giới hạn dưới.
Tình
trạng bệnh nhân ổn định và được xuất viện sau 5 ngày điều trị. Bệnh
nhân được dặn dò về tuân thủ điều trị và lối sống. Tái khám sau 3 tuần,
tình trạng sức khỏe bà T. tốt.
Bác sĩ điều trị Đỗ
Thiên Ân - khoa Hồi sức tim mạch cho biết: Khi gặp một trường hợp bệnh
nhân tụt huyết áp, cần loại trừ sốc phản vệ, sốc nhiễm trùng, sốc tim,
sốc giảm thể tích để đưa ra chẩn đoán nghi ngờ về thuyên tắc phổi. Ngoài
ra, cần tìm nguyên nhân của bệnh và tầm soát bệnh cho gia đình.
Đối
với trường hợp trên, bệnh nhân đã được chẩn đoán và khởi động tiêu sợi
huyết nhanh (dưới 30 phút từ lúc nhập khoa) cứu bệnh nhân thoát khỏi cơn
nguy kịch, đồng thời bác sĩ đã xác định được nguyên nhân bệnh là do
giảm protein C có tính chất gia đình.
Bác sĩ Đỗ Thiên Ân khám bệnh chuẩn bị cho bệnh nhân xuất viện
Bác sĩ Đỗ Thiên Ân
- khoa Hồi sức tim mạch, Bệnh viện Nhân dân 115