1. Sự cố y khoa gánh nặng bệnh tật thứ 14 trên toàn cầu, ngang bằng với các bệnh lao và sốt rét
Ước tính hàng năm có 421 triệu ca nhập viện tại tất cả bệnh viện trên toàn cầu, trong số bệnh nhân nhập viện này, có khoảng 42,7 triệu sự cố y khoa bất lợi xảy ra. Dữ liệu thống kê mới nhất của TCYTTG cho thấy sự cố y khoa là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 14 trên toàn cầu.
Ước tính cho thấy ở các nước có thu nhập cao, có đến 1/10 bệnh nhân bị sự cố y khoa trong thời gian được chăm sóc tại bệnh viện. Gần 50% các sự cố có thể phòng ngừa được. Trong một nghiên cứu về tần số và khả năng phòng ngừa các sự cố bất lợi tại 26 quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, tỷ lệ các sự cố bất lợi là 8%, trong đó 83% có thể được phòng ngừa và 30% dẫn đến tử vong. Khoảng 2/3 các sự cố y khoa xảy ra ở những nước có thu nhập thấp và trung bình.
Thực hành sử dụng thuốc không an toàn và sai sót về thuốc là nguyên nhân hàng đầu gây tổn hại có thể tránh được trong các hệ thống chăm sóc sức khỏe trên toàn thế giới. Trên toàn cầu, chi phí liên quan đến các sai sót về thuốc ước tính là 42 tỷ đô la mỗi năm, chưa tính đến chi phí tiền lương, năng suất và chi phí chăm sóc sức khỏe. Số tiền này chiếm gần 1% chi tiêu toàn cầu về sức khỏe. Lỗi hệ thống và lỗi con người như mệt mỏi của nhân viên, điều kiện làm việc kém, gián đoạn công việc hoặc thiếu nhân viên.
Bằng chứng gần đây cho thấy 15% chi tiêu của bệnh viện ở các nước thuộc khối OECD (Tổ chức Hợp tác kinh tế và phát triển) là chi phí trực tiếp của các biến cố y khoa bất lợi, các sự cố nặng nề nhất bao gồm huyết khối tĩnh mạch, loét do nằm và nhiễm trùng. Ước tính tổng chi phí tổn hại do sự cố y khoa tại mỗi nước thuộc khối OECD lên đến hàng tỷ tỷ đô la mỗi năm.
Đầu tư vào việc giảm sự cố y khoa và gia tăng an toàn cho người bệnh có thể tiết kiệm tài chính đáng kể, chưa kể đến kết quả điều trị cho bệnh nhân sẽ tốt hơn. Tại Hoa Kỳ, các cải tiến an toàn người bệnh đã tiết kiệm được ước tính trị giá 28 tỷ đô la tại các bệnh viện tham gia khám chữa bệnh BHYT (Medicare) trong giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2015.
Trong số 100 bệnh nhân nhập viện tại bất kỳ thời điểm nào, có 7 bệnh nhân ở các nước có thu nhập cao và 10 bệnh nhân ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, sẽ bị nhiễm trùng bệnh viện, ảnh hưởng đến hàng trăm triệu bệnh nhân trên toàn thế giới mỗi năm. Mỗi năm có khoảng 3,2 triệu bệnh nhân bị nhiễm trùng bệnh viện tại các nước thuộc khối Liên minh Châu Âu và có 37.000 trường hợp tử vong vì hậu quả trực tiếp. Các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát nhiễm khuẩn đơn giản và chi phí thấp, chẳng hạn như vệ sinh tay thích hợp, có thể giảm tần suất nhiễm trùng bệnh viện xuống hơn 50%.
Ít nhất có 7 triệu người mỗi năm trải qua các biến chứng phẫu thuật, hơn 1 triệu người chết vì các biến chứng này. Mặc dù tỷ lệ tử vong liên quan đến tai biến phẫu thuật và gây tê đã giảm dần trong 50 năm qua, do nỗ lực cải thiện sự an toàn của bệnh nhân trong môi trường phẫu thuật, hiện nay, tử vong do tai biến phẫu thuật ở các nước có thu nhập thấp và trung bình cao hơn 2 đến 3 lần so với các quốc gia có thu nhập cao.
Nghiên cứu cho thấy ít nhất 5% bệnh nhân tại Mỹ gặp phải lỗi chẩn đoán tại khu vực điều trị ngoại trú, lỗi chẩn đoán đóng góp vào khoảng 10% số ca tử vong. Tại Malaysia, một nghiên cứu cắt ngang, xác định tỷ lệ mắc các lỗi chẩn đoán là 3,6%, đánh giá hồ sơ bệnh án cho thấy lỗi chẩn đoán chiếm từ 6 đến 17% tất cả sự cố y khoa trong bệnh viện. Bằng chứng từ các nước thu nhập thấp và trung bình bị hạn chế; tuy nhiên, tỷ lệ dự kiến cao hơn ở các nước có thu nhập cao.
Việc sử dụng các thiết bị y tế có bức xạ ion hóa y tế là tang nguy cơ tiếp xúc của người dân với bức xạ. Trên thế giới, có hơn 3,6 tỷ lượt khám có sử dụng kỹ thuật x-quang được thực hiện mỗi năm, với 10% bệnh nhân này là trẻ em. Ngoài ra, hang năm có hơn 37 triệu lượt sử dụng các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị liên quan đến y học hạt nhân và 7,5 triệu lượt liên quan đến xạ trị được tiến hành. Việc sử dụng các kỹ thuật bức xạ y tế không tuân thủ những quy định nghiêm ngặt về an toàn bức xạ có thể dẫn đến các mối nguy hiểm cho cả bệnh nhân và nhân viên y tế.
Các công trình nghiên cứu gần đây cho thấy rằng các lỗi trong chăm sóc ban đầu xảy ra từ 5 đến 80 lần cho mỗi 100 000 tham vấn tại các cơ sở chăm sóc sức khoẻ ban đầu. Các lỗi liên quan đến hệ thống và quy trình cung cấp dịch vụ chăm sóc là loại lỗi được báo cáo thường xuyên nhất. Ước tính từ 5 đến 50% các lỗi trong chăm sóc ban đầu là các lỗi quản trị.
Theo Sở Y tế TPHCM
