Logo Bệnh viện Nhân dân 115
08/10/2017 07:41

Vai trò của chế độ ăn giảm đạm trong bệnh thận mạn

Đây là chủ đề báo cáo, cập nhật kiến thức của BS.CK1 Lê Thị Hồng Vũ - Khoa Nội Thận - Miễn dịch ghép - Bệnh viện Nhân Dân 115 tại buổi sinh hoạt CLB Bệnh nhân thận, lần thứ 5 vừa qua.
Nội dung của bài báo cáo dành riêng cho những bệnh nhân bị thận mạn đang được điều trị nội khoa, chưa chuyển sang chạy thận nhân tạo hay ghép thận.

Do suy chức năng thận, nghĩa là thận giảm khả năng bài tiết Urê từ chuyển hóa chất đạm ăn vào, bất thường trong việc điều chỉnh chất khoáng và điều hòa nội tiết. Nên chế độ ăn uống của người bệnh thận cần tuân thủ nghiêm ngặt nhằm giảm gánh nặng cho thận.

BS.CK1 Lê Thị Hồng Vũ

Cải thiện hội chứng tăng urê máu

Urê máu tăng là một hội chứng cấp cứu nội khoa, khi nó gây hôn mê cần phải chẩn đoán kịp thời. Những bệnh nhân bị suy thận mạn nên “chiều” trái thận mình hơn và nên có một chế độ ăn giảm đạm nhằm tránh những biến chứng và kéo dài thời gian điều trị suy thận mạn bằng nội khoa.

Việc giảm đạm trong khẩu phần kinh dưỡng giúp bảo tồn chức năng thận, làm chậm diễn tiến đến suy thận mạn giai đoạn cuối. Ngoài ra, đây là việc làm cần thiết nhằm cải thiện tình trạng đề kháng insulin, toan chuyển hóa và stress oxy hóa; Phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng; Giảm tỷ lệ tử vong; Giảm được lượng phospho trong huyết thanh.

Nguyên tắc cơ bản khi chuẩn bị bữa ăn

Người bị suy thận mạn cần nằm lòng những nguyên tắc cơ bản sau:

- Tăng đậm độ năng lượng từ nguồn béo, carbonhydrate

- Giảm lượng đạm từ ngũ cốc, tăng lượng thực phẩm chứa đạm có giá trị sinh học cao

- Thải bớt natri, kali, phospho khi chế biến bằng cắt nhỏ, ngâm nước và nấu hai ba lần nước bỏ, chỉ ăn xác.

BẢNG CHẾ ĐỘ ĂN

Nhóm chế độ ăn đạm thấp (LPD)

Nhóm ăn đạm rất thấp có bổ

sung keto acid (SVLPD)

- Lượng thịt cá ăn vào: 100 - 150g/ 50 kg/ ngày

- Thịt, cá 50 - 75g/ ngày

- Trứng gà, vịt: 2 - 3 quả/ tuần

- Trứng gà, vịt 1 - 2 quả/ tuần

- Dầu, mỡ, bơ: 2/3 là thực vật (20- 30g)

- Dầu, mỡ, bơ: 2/3 là thực vật (20- 30g)

- Gạo tẻ 50 - 100g

- Gạo tẻ 50 - 100g

- Khoai sọ, khoai lang 200 - 300g

- Khoai sọ, khoai lang 200 - 300g

- Miến dong 100 - 120g, bột sắn, bột đao 20g

- Miến dong 100 - 120g, bột sắn, bột đao 20g

- Đường kính 30 - 50g

- Đường kính 30 - 50g

- Sữa tươi 100 - 200ml

- Sữa tươi 100 - 200ml

- Rau quả 200 - 300g

- Rau quả 200 - 300g

- Quả chín 200 - 300g

- Quả chín 200 - 300g

 

- Keto acid 1v/ 5kg thể trọng


Chú trọng lượng Natri - Kali - Phosphate trong thực phẩm

- Muối: Natri 1 - 3g/ ngày, không ăn bột ngọt, gia vị có nhiều natri.

- Kali: 40 - 70mEq/ngày, không ăn các thức ăn có hàm lượng Kali cao như cam, chuối, nho, bưởi, các loại hạt khô, chocolat, cà phê sữa, rau xanh phải luộc qua 2-3 lần nước.

- Phospho: 4 - 12mg/ ngày, có trong hầu hết các loại thực phẩm giàu đạm, đặc biệt từ sữa, phô mai, cua, lòng đỏ trứng, gan động vật, trái cây khô.



Mẫu thực đơn cho bệnh nhân thận được BS.CK1 Lê Thị Hồng Vũ gợi ý nên sử dụng

Bệnh nhân thận mạn nên làm gì?

Bệnh nhân bị bệnh thận mạn nên theo dõi cân nặng thường xuyên mỗi ngày 01 lần để điều chỉnh kịp thời.

Ngoài ra, bệnh nhân nên đo huyết áp và đo lường lượng nước tiểu mỗi ngày. Lượng nước nhập được tính đơn giản bằng lượng nước thải ra cộng với 500ml nước. Tổng lượng nước được tính từ cả nước uống, nước uống thuốc, rau, trái cây… Nên thực hiện tốt các chế độ dùng thuốc, chế độ ăn uống và chế độ luyện tập.

Cần tránh điều gì?

Dưới đây là khuyến cáo của BS.CK1 Lê Thị Hồng Vũ nói về những thói quen và chế độ dinh dưỡng mà bệnh nhân thận mạn cần tránh:

- Thuốc lá: Cần ngưng hút thuốc lá. Không chỉ tránh việc hút thuốc lá trực tiếp mà hạn chế việc hút thuốc lá thụ động.

- Thói quen ăn mặn, không dùng thêm nước chấm mặn trong bữa ăn. Tổng lượng muối được tính là khoảng ½ thìa cà phê chia đều cho 3 bữa ăn.

- Các thực phẩm chế biến sẵn có nhiều muối, bột nêm: giò chả, xúc xích, thịt hộp, chà bông, dưa muối chua, mì gói,…

- Hạn chế các chất béo bão hòa và cholesterol góp phần phòng tránh bệnh tim mạch.

- Các chất có cafein gây kích thích thần kinh như trà đặc, cà phê.

- Tăng cân quá nhiều giữa 2 lần chạy thận nhân tạo.

Lê Bình
TỔNG ĐÀI ĐẶT LỊCH KHÁM BỆNH

028 1080