Logo Bệnh viện Nhân dân 115
18/02/2021 11:09

Những điều cần biết về người sống hiến thận (Phần 1)

Ai có thể trở thành người sống hiến thận? Những lợi ích của hiến thận khi còn sống so với hiến thận ở người đã chết là gì? Thận sau khi được ghép tồn tại trong bao lâu?...Bài viết sau đây sẽ giải đáp một số thắc mắc chính xoay quanh chủ đề hiến thận ở người sống.

1. Hiến tạng ở người sống là gì?

Hiến tạng ở người sống xảy ra khi một người sống hiến một bộ phận (hoặc một phần của bộ phận cơ thể) để cấy ghép cho người khác. Người hiến tạng còn sống có thể là một thành viên trong gia đình, chẳng hạn như cha mẹ, con cái, anh chị em (liên quan đến hiến tng còn sống).

Hiến tạng khi còn sống cũng có thể từ một người có quan hệ tình cảm với người nhận, chẳng hạn như bạn bè hoặc vợ chồng (hiến tạng không quan hệ huyết thống). Nhờ các loại thuốc ức chế miễn dịch mới xuất hiện gần đây nên việc ghép tạng giữa người cho và người nhận có kết quả tốt.

Trong một số trường hợp, hiến tạng ở người sống thậm chí có thể từ một người lạ, được gọi là hiến tạng ẩn danh hoặc không trực tiếp.

2. Những cơ quan nào có thể lấy để ghép từ người cho sống?

Cơ quan thường được người hiến tạng ở người cho sống là thận. Ngoài ra các bộ phận của các cơ quan khác cũng có thể hiến bao gồm phổi, gan, tuyến tụy… hiện đang được cấy ghép từ những người cho sống.

Ghép thận tại Bệnh viện Nhân dân 115



3. Ai có thể là người sống hiến thận?

Để hiến một quả thận, bạn phải có sức khỏe thể chất và tinh thần tốt, theo nguyên tắc chung, bạn phải từ 18 tuổi trở lên, chức năng thận bình thường.

Có một số vấn đề y khoa có thể ngăn cản bạn trở thành người hiến thận còn sống. Chúng bao gồm huyết áp cao không kiểm soát, tiểu đường, ung thư, nhiễm HIV, viêm gan cấp chưa điều trị ổn định hoặc nhiễm trùng cấp tính. Có một tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng cần điều trị cũng có thể ngăn bạn trở thành người hiến thận.

4. Những lợi ích của hiến thận khi còn sống so với hiến thận ở người đã chết là gì?

Ghép thận được thực hiện từ những người hiến thận còn sống có thể có một số lợi thế so với các ca cấy ghép được thực hiện từ những người hiến thận đã chết:

- Một số ca cấy ghép người hiến thận còn sống được thực hiện giữa các thành viên trong gia đình có gen giống nhau. Sự phù hợp di truyền tốt hơn làm giảm nguy cơ bị đào thải.

- Tỷ lệ sống của thận ghép từ người hiến sống cao hơn từ người hiến đã chết.

- Thận của một người hiến thận còn sống thường hoạt động ngay lập tức, vì thận được đưa ra khỏi cơ thể trong một thời gian rất ngắn. Một số quả thận của người hiến thận đã chết không hoạt động ngay lập tức và do đó, bệnh nhân có thể phải lọc máu cho đến khi thận bắt đầu hoạt động lại.

- Các người hiến tiềm năng có thể được kiểm tra trước thời hạn để tìm ra người hiến tương thích nhất với người nhận. Việc cấy ghép có thể diễn ra vào thời điểm thuận tiện cho cả người cho và người nhận, giảm nguy cơ biến chứng sau ghép.

5. Có nhiều hình thức hiến thận người cho sống khác nhau không?

Việc hiến thận phải hoàn toàn tự nguyện, có hai hình thức hiến thận ở người cho sống:

Hiến thận trực tiếp

Đây là khi người hiến thận nêu tên một người cụ thể sẽ nhận quả thận của mình hiến. Đây là hình thức hiến thận ở người cho sống phổ biến nhất. Hiến thận trực tiếp thường là giữa những người có quan hệ huyết thống như cha mẹ, anh chị em hoặc con cái. Hình thức này cũng có thể xảy ra giữa những người có quan hệ cá nhân thân thiết. Các mối quan hệ chẳng hạn như vợ/chồng, bạn bè hoặc đồng nghiệp.

Hiến thận gián tiếp

Đó là khi một người không nêu ra tên cụ thể người sẽ nhận thận. Trong trường hợp này, người hiến thận được ghép với người có nhu cầu đã được đăng ký trước với Ủy ban điều phối ghép tạng.

6. Các ca cấy ghép từ người hiến tạng có luôn thành công hay không?

Mặc dù ngày nay việc cấy ghép có khả năng thành công cao và tỷ lệ thành công tiếp tục được cải thiện. Tuy nhiên, đôi khi thận bị đào thải, hoặc có biến chứng phẫu thuật hoặc do bệnh nền nặng khiến thận được ghép không thể hoạt động tốt.

7. Thận sau khi được ghép tồn tại trong bao lâu?

Trung bình, một quả thận của một người hiến tạng ở người cho sống kéo dài khoảng 15 đến 20 năm. Một số quả thận ghép sẽ tồn tại lâu hơn, một số khác có thể tồn tại ngắn hơn, phụ thuộc vào nhiều yếu tố: tương hợp miễn dịch, thời gian thiếu máu của thận ghép khi mổ, các bệnh lý đi kèm…

8. Bạn có thể tìm số liệu thống kê liên quan đến hiến thận ở người cho sống tại đâu?

Bạn có thể tìm thấy một số thống kê trên trang web Vnhot.vn của Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia.


Nguồn:https://www.kidney.org/transplantation/livingdonors/general-information-living-donation


ThS. BS. Nguyễn Phú Quốc

– Khoa Nội thận – Miễn dịch ghép, Bệnh viện Nhân dân 115


TỔNG ĐÀI ĐẶT LỊCH KHÁM BỆNH

028 1080