ThS.BS Trương Hoàng Minh: Người bác sĩ chuyên “bóc” nang thận không cần mổ

ThS.BS Trương Hoàng Minh, Trưởng khoa Ngoại niệu - Ghép thận, BV Nhân dân 115 (TPHCM) là người đã cải tiến kỹ thuật chọc hút nang thận siêu âm không cần phẫu thuật và thành công từ ca đầu tiên.

'Tôi không dám phẫu thuật cho đến khi gặp BS Minh'

Bà N.T.T.H. (58 tuổi, ngụ tại TPHCM) chia sẻ, bà phát hiện bị nang thận trong một lần đi khám sức khỏe định kỳ. Lo lắng vì bị bệnh, bà đi khám và tư vấn tại nhiều bệnh viện khác nhau. Nhưng ở bệnh viện nào bà cũng được tư vấn phải phẫu thuật bóc nang thận ra khi nó đã phát triển lớn hơn.

"Tôi lo lắng lắm, tôi không dám phẫu thuật, vì nhà neo người, chồng tôi lại đang mang bệnh tiểu đường, nếu tôi nằm viện vì phẫu thuật, thì không ai chăm sóc cho tôi trong thời gian ở bệnh viện', bà H. chia sẻ.

Vì sợ phẫu thuật nên bà H. cứ chần chừ, cho đến khi bệnh tiến triển nặng hơn, bà thường hay bị đau hông, khổ sở khi đi lại. Kết quả siêu âm cho thấy nang thận đã khá lớn, kích cỡ 98mm.

Lúc này, bà H. lại tìm đến BV Nhân dân 115. Tại đây, ThS.BS Trương Hoàng Minh, Trưởng khoa khoa Ngoại niệu - Ghép thận, BV Nhân dân 115 cũng đưa ra nhiều phương pháp phẫu thuật để chữa bệnh cho bà, trong đó có phương pháp chọc hút nang thận không cần phẫu thuật mà BS Minh và các bác sĩ BV Nhân dân 115 vừa cải tiến thành công. Nghe tư vấn không cần phẫu thuật mà vẫn hết bệnh, bà H. liền đồng ý.

BS Minh cho biết, ngay sau khi được tư vấn và được bệnh nhân lựa chọn, các BS đã tiến hành thủ thuật bóc tách nang thận cho bệnh nhân bằng cách chọc hút nang và bơm chất gây xơ hóa nang. Sau đó, dẫn lưu dịch liên tục ra khoang sau phúc mạc (ổ bụng) bằng ống thông JJ chuyên biệt. Khi đó, dịch sẽ được hệ thống mao mạch ở lớp mỡ quanh thận hấp thu hết. Phần bao quanh nang sẽ xẹp xuống và dính sát đáy nang. Đặc biệt ống JJ sẽ được vùi dưới da và rút ra 6 tháng sau.

Tiến hành thủ thuật bóc tách nang thận cho bệnh nhân bằng cách chọc hút nang và bơm chất gây xơ hóa nang không cần phẫu thuật

BS Trương Hoàng Minh giải thích, chỉ với 1 mũi kim nhỏ chích vào nang thận sẽ hút sạch toàn bộ dịch trong nang, xử lý triệt để bệnh nhân mắc nang thận mà không cần phải mổ hở hay mổ nội soi…

Bệnh nhân điều trị và xuất viện trong ngày

Theo BS Trương Hoàng Minh, chọc hút nang thận không phẫu thuật là cải tiến của phương pháp chọc hút kinh điển ban đầu khi điều trị nang thận. Đối với điều trị nang thận đơn thuần, thông thường người ta thường áp dụng siêu âm/chọc hút nang + bơm chất gây xơ hóa nang (alcool, betadine, ethanol..) với tỷ lệ tái phát (>70% sau 3 tháng).

Các phương pháp điều trị khác như mổ hở thường gây nhiều đau đớn, thời gian nằm viện dài, sẹo lớn, thời gian hồi phục sức khỏe chậm.

Còn đối với phẫu thuật nội soi, dù chỉ cần nằm viện ít nhất 2 - 3 ngày, ít đau với 1-3 vết sẹo nhỏ trên bụng, bệnh nhân vẫn chịu một cuộc mổ cần gây mê nên sẽ gặp các biến chứng dù tỷ lệ rất nhỏ như: chảy máu, hoặc một số biến chứng về gây mê hồi sức hoặc nguy cơ tổn thương các cơ quan quanh thận. Thời gian hồi phục sức khỏe nhanh hơn so với mổ hở nhưng chi phí mổ lại khá cao từ 5 - 7 triệu đồng, chưa kể các chi phí kèm theo khác.

ThS.BS Trương Hoàng Minh, Trưởng khoa khoa Ngoại niệu - Ghép thận BV Nhân dân 115

Vào năm 2014, từ nền tảng của đề tài nghiên cứu khoa học là phẫu thuật nội soi điều trị nang thận đơn thuần bằng nội soi một lỗ được báo cáo trong hội nghị Niệu khoa Việt Nam; đồng thời trong năm đó, nhiều báo cáo khoa học chuyên ngành thận niệu trên thế giới đã đưa ra nhiều kết quả khả quan trong việc chống tái phát nang thận nhờ việc dẫn lưu dịch liên tục kết hợp siêu âm chọc hút nang, ThS BS Trương Hoàng Minh đã cải tiến kỹ thuật chọc hút nang thận siêu âm và thành công từ ca đầu tiên.

Theo đó, BV Nhân dân 115 là nơi đầu tiên triển khai việc dẫn lưu dịch liên tục ra khoang sau phúc mạc (ổ bụng) bằng ống thông JJ chuyên biệt trong kỹ thuật siêu âm/chọc hút dịch nang thận. Khi đó, dịch sẽ được hệ thống mao mạch ở lớp mỡ Getora quanh thận hấp thu hết. Phần bao quanh nang sẽ xẹp xuống và dính sát đáy nang. Đặc biệt ống JJ sẽ được vùi dưới da và rút ra 6 tháng sau.

Với những cải tiến mới, bệnh nhân được điều trị trong ngày, trung bình thời gian thực hiện 20 - 25 phút, xuất viện ngay trong ngày.

TS.BS Nguyễn Đình Phú, Phó giám đốc BV Nhân dân 115 cho biết: Từ năm 2014 đến nay, Khoa Ngoại niệu - Ghép thận của BV đã áp dụng điều trị thành công cho 18 ca. Trong đó, phần lớn bệnh nhân trên 40 tuổi. Qua theo dõi trong suốt 3 năm qua, các chuyên gia chưa ghi nhận một ca tái phát nào. Qua các tài liệu y văn cho thấy, đây là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam thực hiện kỹ thuật này.

"Với những cải tiến mới, bệnh nhân được điều trị trong ngày, trung bình thời gian thực hiện 20 - 25 phút, xuất viện ngay trong ngày. Tỷ lệ tái phát nang thận đơn thuần giảm xuống chỉ còn khoảng 5 - 10%, hạn chế các biến chứng, nhất là nhiễm trùng và nguy cơ chảy máu, ít xâm lấn và chi phí thấp. Chi phí điều trị ước chừng 2 triệu đồng", BS Minh cho hay.

Nang thận đơn thuần là tổn thương thận dạng nang, hình thành từ nhu mô thận. Tần xuất thường gặp ở cả nam và nữ, tăng dần theo tuổi: 0,22-0,55% ở trẻ em, 20% ở tuổi 40, 33% (60 tuổi) và khoảng 40% (> 80 tuổi).

Nguyên nhân gây nang thận cho đến nay là chưa sáng tỏ tuy nhiên nhiều quan điểm cho là do bị tắc ống thận và thiếu máu cục bộ hình thành nang.

Nang thận khi nhỏ thường không có triệu chứng, nhưng khi nang to sẽ gây đau ở vùng hông lưng có nang, tiểu máu, tăng huyết áp, thận ứ nước do nang chèn ép vào hệ thống đài bể thận. Những bệnh nhân bị nang to (≥ 6cm), hoặc bệnh nhân có đau, nhiễm trùng và có gây chèn ép bế tắc đường niệu, thường được chỉ định phẫu thuật để điều trị.

Theo ghi nhận thực tế, tại khoa Ngoại niệu - Ghép thận, nhu cầu bệnh nhân cần mổ điều trị nang thận đơn thuần trung bình 3 - 4 ca/tuần. BV Nhân dân 115 hi vọng trong thời gian tới sẽ áp dụng phương pháp điều trị đã được cải tiến trên đối với 50% ca nang thận đơn thuần.